Ulga podatkowa na złe długi Ulga podatkowa na złe długi

Ulga podatkowa na złe długi. Komu przysługuje? 

Przy stale rosnącej inflacji i kosztach prowadzenia działalności, warto dążąc do optymalizacji podatkowej szukać nietypowych, ale i prostych rozwiązań. Jednym z nich może być ulga podatkowa na złe długi. Pod pejoratywnie brzmiącą nazwą kryją się całkiem spore uprawnienia wierzyciela. Oczywiście chcąc skorzystać z ulgi- będąc wierzycielem- musimy spełniać określone kryteria. Za wierzyciela uprawnionego do otrzymania ulgi będziemy uznawani, jeżeli nie otrzymamy naszej należności lub jej części w okresie 90 dni od dnia upływu terminu płatności określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie. W takim przypadku jako wierzycielowi przysługuje nam prawo do zmniejszenia podstawy obliczenia podatku o wartość tej należności lub jej części, bądź też może zwiększyć poniesioną przez niego stratę.

Powyższe uprawnienie może zostać wykonane w zeznaniu podatkowym, które wierzyciel składa za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu płatności. Co istotne, jeżeli kwota zmniejszenia podstawy obliczenia podatku jest wyższa od tej podstawy, zmniejszenia o nieodliczoną wartość można dokonać w okresie aż 3 lat – od końca roku podatkowego w którym zaistniało prawo wierzyciela do zmniejszenia podstawy opodatkowania. Poniżej przedstawione zostały wszystkie najważniejsze informację i instrukcję pozwalające zweryfikować czy taka będzie nam przysługiwała, oraz wskazujące krok po kroku jak można z takiej ulgi skorzystać.

Cel: 

Podatek od towarów i usług (VAT)

Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)

 

Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

 

Poprawa płynności finansowej przedsiębiorców, których kontrahenci nie płacą za dostarczone usługi/towary.

 

 

 

 

 

Zakres zastosowania: 

Podatek od towarów i usług (VAT)

Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)

 

Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

 

 

Obowiązywanie ulgi teoretycznie możliwe dla dokumentów księgowych również z terminem zapłaty przed 01 stycznia 2020 r. po spełnieniu innych przesłanek wskazanych poniżej.

 

 

 

Ulga możliwa do zastosowania dla dokumentów księgowych z terminem płatności przypadającym po 31 grudnia 2019 r. i później po spełnieniu poniżej podstawionych przesłanek.

 

Uwaga:

Ulga w przypadku podatku PIT i CIT nie jest możliwa do zastosowania do dokumentów księgowych z terminem płatności przed 01 stycznia 2020 r.

 

 

 

Krok po kroku jak stosować ulgę: 

Podatek od towarów i usług (VAT)

Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)

Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

1)     Wystawiony dokument księgowy (faktura/rachunek) osiąga swoją wymagalność tzn. kontrahent nie reguluje należności do dnia terminu płatności na poczet dokumentu.

2)     Brak płatności kontrahent utrzymuje się dalej po terminie zapłaty wystawionego dokumentu księgowego przez kolejnych 90 dni liczonych od dnia terminu zapłaty.

 

3)     W deklaracji podatkowej (rozlicznie miesięczne – VAT7, rozliczenie kwartalne VAT7K) przypadającej po miesiącu, w którym wypadł 90 dzień liczony od dnia terminu zapłaty, ulga daje możliwość zmniejszenia opodatkowania podatkiem od towarów i usług, który został uiszczony od dokumentu księgowego.

 

3)    W deklaracji podatkowej przypadającej po miesiącu, w którym wypadł 90 dzień liczony od dnia terminu zapłaty, ulga daje możliwość zmniejszenia opodatkowania o zaliczaną do przychodów należnych wartości wierzytelności, która nie została uregulowania lub zbyta.

 

 

Ograniczenie w zastosowaniu ulgi: 

Podatek od towarów i usług (VAT)

Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)

 

Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

1)     Dłużnik, który nie dokonuje zapłaty na poczet dokumentu księgowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego, nie jest w trakcie likwidacji.

2)     Ulgę można zastosować w okresie lat dwóch, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wystawiono dokument księgowy.

 

3)     Sprzedaż towarów lub usług była dokonana na rzecz czynnego podatnika VAT.

 

   

3)    Działalność przedsiębiorcy i kontrahenta prowadzona na terenie RP podlega opodatkowaniu podatku dochodowym.

4)     W dniu poprzedzającym złożenie deklaracji uwzględniającą ulgę przedsiębiorca i kontrahent mają status czynnych podatników VAT.

 

 

 

Podstawa prawna do zastosowania ulgi: 

Podatek od towarów i usług (VAT)

Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)

Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

art. 89 a ust. 1 ustawy o VAT

 

art. 26 i ust 1 ustawy o PIT

art. 18 f ust. 1 ustawy o CIT

 

 

Przykłady zastosowania ulgi:

1)     PIT (schemat – wystawienie faktury VAT – brak płatności w terminie – brak płatności przez okres 90 dni po terminie płatności – skorzystanie z ulgi pomniejszenie zobowiązania podatkowego w deklaracji miesięcznej/zeznaniu rocznym)

 

Firma BBB wystawiła firmie CCC 1 kwietnia 2020 r. fakturę VAT na kwotę 1.230,00 zł brutto z terminem płatności do 14 kwietnia 2020 r. Firma CCC nie uregulowała zobowiązania ani do 14 kwietnia 2020 r. (termin zapłaty), ani do 14 lipca 2020 r. (90 dni po upływie terminu płatności). 

 

Tym samym firma BBB w zaliczce na podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) za lipiec 2020 r. regulowanej w sierpniu 2020 r. może dokonać pomniejszenia podstawy opodatkowania, o wartość nieuregulowanej należności. Natomiast, jeżeli należność nie zostanie uregulowana do dnia złożenia zeznania za 2020 r. – wówczas firm BBB dokona pomniejszenia podstawy opodatkowania o kwotę 1.000,00 zł. 

 

2)     PIT (schemat – wystawienie faktury VAT – brak płatności w terminie – brak płatności przez okres 90 dni po terminie płatności – skorzystanie z ulgi pomniejszenie zobowiązania podatkowego w zeznaniu rocznym – spłata długu - zwiększenie podstawy opodatkowania)

 

Firma BB w zeznaniu rocznym za 2021 r. dokonała pomniejszenia podstawy opodatkowania o wartość nieuregulowanej przez firmę CC wierzytelności w wysokości 1.000,00 zł z tytułu ulgi na złe długi. W marcu 2022 r. firma CC w wyniku podjętych działań windykacyjnych dokonała spłaty całej należności na rzecz firmy BB. 

W związku z uregulowaniem płatności przez firmę CC firma BB będzie zobowiązania do zwiększenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT) w zaliczce za miesiąc 2022 r. płatnej w kwietniu 2022 r. 

 

3)     VAT (schemat – wystawienie faktury VAT – brak płatności w terminie – brak płatności przez okres 90 dni po terminie płatności – skorzystanie z ulgi pomniejszenie zobowiązania podatkowego w deklaracji miesięcznej)Pan Stanisław 1 września 2019 r. wystawił fakturę sprzedaży na kwotę 1.230,00 zł brutto na rzecz firmy AA z tytułu wykonanej w ramach zawartej umowy usługi z terminem płatności faktury do 15 września 2019 r. Firma AA nie uregulowała faktury w terminie płatności oraz w terminie 90 dni po dniu jej płatności tj. do dnia 16 grudnia 2019 r.

 

Z uwagi na to, iż termin 90 dni od upływu terminu płatności wskazanego na fakturze upłynie w grudniu 2019 r. Pan Stanisław będzie miał możliwość skorzystania z ulgi na złe długi w deklaracji VAT za grudzień 2019 r. do złożenia do 25 stycznia 2020 r. poprzez pomniejszenie zobowiązania o wartość podatku od towarów i usług w wysokości 230,00 zł. 

Przedawnienie roszczeń w branży transportowej

Pomimo okoliczności, iż ulga na złe długi przewiduje 2-letni okres przedawnienia roszczenia, należy wskazać, iż ustawodawca w obecnie obowiązujących przepisach przewidział krótszy okres przedawnienia roszczeń z tytułu wykonania usług transportowych. 

 

Usługi transportowe z tytułu przewozu osób.

Usługi transportowe z tytułu przewozu towarów.

 

Art. 778 KC – przedawnienie z upływem roku od dnia wykonania przewozu, a gdy przewóz nie został wykonany od dnia, kiedy miał być wykonany. 

Art. 792 KC – przedawnienie z upływem roku od dnia dostarczenia przesyłki, a w razie całkowitej utraty przesyłki lub jej dostarczenia z opóźnieniem – od dnia, kiedy przesyłka miała być dostarczona. 

 

Wierzytelność nieściągalna, ale nieprzedawniona

 

Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)

Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy o PIT

art. 16 ust. 1 pkt. 25 a ustawy o CIT

 

Za nieściągalne wierzytelności uważa się te, które uprzednio: 

1)     zostały zarachowane jako przychody należne, 

2)     i których nieściągalność została uprawdopodobniona, 

3)     a następnie udokumentowana w ściśle określony sposób. 

Najczęstszym sposobem dokumentacji nieściągalnej wierzytelności w przypadku większych roszczeń: 

1)     postanowienie wydane przez Komornika Sądowego o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z uwagi na jego bezskuteczność wraz z tytułem wykonawczym tj. wyrokiem/nakazem zapłaty wydanym przez Sąd wraz z nadaną mu klauzulą wykonalności. 

Zaś w przypadku mniejszych roszczeń: 

1)     protokół sporządzony przez podatnika stwierdzający, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłby równe albo wyższe od jej kwoty. 

Odpowiednio udokumentowane nieściągalne wierzytelności przedsiębiorca jest również w stanie ująć jako koszt bilansowe i podatkowe.

Wnioski i zalecenia: 

1)     w obecnym obrocie gospodarczym potrzeba zwrócić szczególną uwagę na terminy płatności wskazane w wystawianych dokumentach księgowych oraz na okres kolejnych 4 miesięcy od daty wymagalności roszczenia danego dokumentu księgowego, w celu zastosowania ww. mechanizmów, aby zminimalizować straty podatkowych w wyniku braku płatności kontrahentów. 

2)     stosowanie ulgi na złe długi nie koliduje z podejmowaniem czynności windykacyjnych w celu ściągnięcia zadłużenia.  

3)     stosowanie ulgi za złe długi oraz możliwości zakwalifikowania wierzytelności nieściągalnych jako koszty bilansowe wyklucza przedawnienie należności. 

4)     w przypadku branży transportowej terminy przedawnienia roszczeń krótsze niż w przypadku przedawnienia roszczenia przy uldze za złe długi. 

 

Autor: aplikant radcowski Mikołaj Mucha 

 

Informacja do pobrania

 

do góry