W związku z wprowadzonym obowiązkiem na mocy Ustawy z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2123) wprowadzono obowiązek weryfikacji kontrahentów pod kątem tzw. „rajów podatkowych”.
Zgodnie z art. 11o ust. 1b Ustawy z dnia 15.02.1992 o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1406 ze zm., dalej „Ustawa o CIT”) oraz art. 23za ust. 1b Ustawy z dnia 26.07.1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm., dalej „Ustawa o PIT”) podatnik zobowiązany jest do sporządzenia dokumentacji cen transferowych dla transakcji, w których rzeczywisty właściciel (beneficial owner) kontrahenta ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium „raju podatkowego”, a wartość transakcji zakupowych za rok podatkowy przekracza próg 500 tys. zł.
Obowiązujące przepisy tworzą tzw. fikcję prawną w postaci, iż domniemywa się, że druga strona transakcji rozlicza się w „raju podatkowym”. Dla podważenia tego domniemania należy wykazać okoliczność przeciwną, tj. tego, że rzeczywisty właściciel nie jest podmiotem rajowym, w związku z tym koniecznym jest skierowanie do podmiotów, dla których transakcje przekraczają 500 tys. zł w roku podatkowym podatnika oświadczenia, że druga strona nie dokonywała żadnych rozliczeń z podmiotem z „raju podatkowego” w danym roku podatkowym. Dzięki złożeniu oświadczenia, podatnik wykazuje zachowanie należytej staranności przy badaniu, iż druga strona transakcji nie dokonuje w roku podatkowym rozliczeń z podmiotem mającym siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.
Zgodnie z treścią ww. przepisów, podmiot, który dokonuje transakcji zakupowych z innym podmiotem na kwotę przekraczającą 500 tys. zł , zobowiązany jest do pozyskania oświadczenia o:
▪️ tzw. rzeczywistym właścicielu (beneficial owner) lub ewentualnie
▪️ dokonywaniu rozliczeń z rajem podatkowym.
W związku z powyższym, podatnik zobowiązany jest do weryfikacji swoich Kontrahentów w kontekście powyższego obowiązku, jeżeli dokonała transakcje na kwotę przekraczającą 500 tys. zł. Wartość transakcji wyrażoną w walucie obcej przelicza się na złote według średniego kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień wykonania operacji gospodarczej lub zawarcia umowy.
W przypadku nieuzyskania ww. oświadczenia, po stronie podatnika powstaje konieczność sporządzenia dokumentacji cen transferowych, co będzie wymagać ujawnienia przed organem podatkowym szerokiego spektrum informacji dotyczących transakcji pomiędzy podmiotami.
Złożenia oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych za rok 2021 (art. 23y ust. 1 ustawy o PIT i art. 11m ust. 1 ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r) zostały przedłużone:
▪️ do dnia 30 września 2022 r. - dla oświadczeń, których termin złożenia upływa w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 30 czerwca 2022 r., oraz
▪️ 3 miesiące - dla oświadczeń, których termin złożenia upływa w okresie od 1 lipca 2022 r. do 31 grudnia 2022 r.
W związku z powyższym zebranie oświadczeń, iż druga strona transakcji nie dokonuje w roku podatkowym rozliczeń z podmiotem mającym siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową powinno zostać zrealizowane do końca września 2022 r.
Słowniczek:
1. Beneficjent rzeczywisty (beneficial owner) – zgodnie z art. 4a pkt 29 Ustawy z dnia 15.02.1992 o podatku dochodowym od osób prawnych (DZ.U. z 2020 r. poz. 1406 ze zm.), oznacza to podmiot, który spełnia łącznie następujące warunki:
a) otrzymuje należność dla własnej korzyści, w tym decyduje samodzielnie o jej przeznaczeniu i ponosi ryzyko ekonomiczne związane z utratą tej należności lub jej części,
b) nie jest pośrednikiem, przedstawicielem, powiernikiem lub innym podmiotem zobowiązanym do przekazania całości lub części należności innemu podmiotowi,
c)prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą w kraju siedziby, jeżeli należności są uzyskiwane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, przy czym przy ocenie, czy podmiot prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą, uwzględnia się charakter oraz skalę działalności prowadzonej przez ten podmiot w zakresie otrzymanej należności.
2. Raj podatkowy – wykaz krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową został uregulowany w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r. (Dz. U. poz. 599):
1. Księstwo Andory;
2. Anguilla – Terytorium Zamorskie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej;
3. Antigua i Barbuda;
4. Sint-Maarten, Curaçao – kraje wchodzące w skład Królestwa Niderlandów;
5. Królestwo Bahrajnu;
6. Brytyjskie Wyspy Dziewicze – Terytorium Zamorskie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej;
7. Wyspy Cooka – Samorządne Terytorium Stowarzyszone z Nową Zelandią;
8. Wspólnota Dominiki;
9. Grenada;
10. Sark – Terytorium Zależne Korony Brytyjskiej;
11. Hongkong – Specjalny Region Administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej;
12. Republika Liberii;
13. Makau – Specjalny Region Administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej;
14. Republika Malediwów;
15. Republika Wysp Marshalla;
16. Republika Mauritiusu; Księstwo Monako; Republika Nauru; Niue – Samorządne Terytorium Stowarzyszone z Nową Zelandią; Republika Panamy; Niezależne Państwo Samoa; Republika Seszeli; Saint Lucia; Królestwo Tonga; Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych – Terytorium Nieinkorporowane Stanów Zjednoczonych; Republika Vanuatu.
Autor: Paweł Żujewski
